Onderzoek: werk en de oververhitte woningmarkt

Over het onderzoek

Het onderzoek is gebaseerd op verschillende databronnen: een nationaal representatieve enquête van Panel Inzicht die namens Nationale Vacaturebank speciaal voor dit onderzoek is uitgezet, eigen salarisdata op basis van ruim 125.000 openstaande vacatures in 2021 en meest recente CBS-data over huizenprijzen en salarissen. Meer informatie over de onderzoeksmethode en -verantwoording lees je hier.

Zorgen over de woningmarkt

In 2021 werd een woning voor gemiddeld € 387.000 verkocht. Dit bedrag ligt een flink stuk hoger dan in 2019, toen men gemiddeld € 308.000 neerlegde voor een koophuis. Door deze sterk stijgende prijzen wordt het steeds moeilijker om aan een koopwoning te komen en daar zijn veel Nederlanders bezorgd over.

Huidige huizenprijzen: jonge, vrouwelijke huurder maakt zich de meeste zorgen

Uit de ondervraging van Panel Inzicht namens Nationale Vacaturebank blijkt dat ruim de helft van de Nederlanders zich zorgen maakt om de huidige hoge huizenprijzen (54,8%). Onder ondervraagden die momenteel huren (66%) is dit percentage veel hoger dan onder Nederlanders die al een koopwoning bezitten (51%).

Vrouwen maken zich over het algemeen veel meer zorgen over de stijgende huizenprijzen dan mannen. 61,6% van de vrouwelijke ondervraagden herkent zich hierin, tegenover 48,9% van de mannen. 

Jongeren van 18 tot 34 jaar zijn het minst gerust op de huidige ontwikkelingen op de woningmarkt. Onder deze leeftijdsgroep maakt 56,7% van de ondervraagden zich zorgen over de huidige prijs van een woning.

Woonwens voor velen niet haalbaar

Als starter je eerste kleine appartementje kopen, of door gezinsuitbreiding juist door willen stromen naar een een groter huis: woonwensen kunnen per koper sterk verschillen.

Voor veel Nederlanders is hun huidige woonwens momenteel niet haalbaar. Mede door de stijgende huizenprijzen kunnen bijna vier op de tien Nederlanders naar eigen zeggen geen woning betalen die aan de wensen voldoet. Bij huurders is dit zelfs nog een stuk hoger: 54%.

Mede hierdoor heeft een deel van de Nederlanders de actieve huizenjacht (voorlopig) opgegeven. Bijna 35% van de ondervraagden heeft momenteel de wens om een (ander) huis te kopen, maar ‘slechts’ 15,5% is actief naar op zoek naar een andere woning.

Mensen die al een koophuis bezitten, lopen over het algemeen minder vaak tegen problemen aan. ‘Slechts’ 28% van de doorstromers kan een andere woning die aan alle wensen voldoet momenteel niet betalen. Door de overwaarde op de huidige woning hebben veel doorstromers simpelweg een betere uitgangspositie dan huurders.

Salarissen en huizenprijzen

Vrijwel overal in Nederland is de woningmarkt oververhit. Wel zijn er verschillen per provincie. Waar is het het makkelijkst om een woning te kopen?

Woningprijzen verschillen sterk per regio

De gemiddeld verkoopprijs verschilt sterk per provincie: in de ene regio zijn woningen simpelweg goedkoper dan in de andere. De gemiddelde huizenprijs varieerde in 2021 van € 284.000 in Groningen tot wel € 490.000 in Noord-Holland. 

Op gemeenteniveau zijn de verschillen uiteraard nog groter.

Afgezet tegen het gemiddelde salaris per provincie, levert dit in Noord-Holland het grootste gat op. Ook in Utrecht, Gelderland en Zuid-Holland zit een groot gat tussen het gemiddelde jaarsalaris en de lokale woningprijzen. In Zeeland is het verschil het kleinste, maar is alsnog een flinke salarisverhoging nodig. 

Salaris stijgt niet mee met huizenprijzen

De ‘gemiddelde Nederlandse woning’ kopen van € 387.000 op basis van één inkomen? Met een maximale hypotheek heb je dan een bruto jaarinkomen nodig van minimaal € 81.685. Dit benodigde jaarsalaris ligt ruim tweeënhalf keer zo hoog als het inkomen van de gemiddelde werkende Nederlander, dat volgens het CBS op € 32.400 ligt. Het belangrijk om te weten wat je jaarsalaris is. Maar hoe bereken je jouw jaarsalaris? Het lijkt een simpele rekensom, maar er zijn een aantal belangrijke aandachtspunten om tot het juiste bedrag te komen.

De salarissen en huizenprijzen van Nederlanders stijgen uiteraard niet gelijkmatig, waardoor het steeds lastiger wordt om op basis van enkel je inkomen uit werk een huis te kopen. Tussen 2013 en 2020 zijn de brutolonen namelijk met een kwart gestegen (+25,1%), terwijl de huizenprijzen ruim twee keer zo sterk zijn toegenomen (+56,8%).

Baankansen om de gemiddelde woning te kopen

Op één salaris de ‘gemiddelde Nederlandse woning’ kopen? Met een maximale hypotheek heb je dan een bruto jaarinkomen nodig van gemiddeld € 81.685, wat neerkomt op een maandsalaris van € 6.303.

Dat het lastig is om zo’n hoog salaris te verdienen, blijkt uit een inventarisatie van ruim 125.000 openstaande vacatures op NationaleVacaturebank.nl in 2021. In 1 op de 50 vacatures werd een loon geboden, dat toereikend is om als eenverdiener een gemiddelde woning te kunnen kopen. In deze gevallen gaat het overigens vaak om een vacature in de IT, techniek of directie- of managementfunctie. 

Sharita Boon, algemeen directeur van Nationale Vacaturebank: “Voor velen liggen de woonwensen en financiële middelen nog te ver uit elkaar binnen de huidige woningmarkt. Op ons platform zien we dat Nederlanders steeds meer bezig zijn met hun salaris, en hun carrièrekansen echt aan het verkennen zijn.”

Verhuizen vanwege andere baan, of andere baan vanwege een huis?

Het is dan ook niet gek dat veel Nederlanders die een carrièreswitch overwegen, dit in veel gevallen ook vanwege de huidige woningmarkt doen. 

Zo geven bijna drie op de tien werkenden aan dat de huizenprijzen reden kunnen zijn om te wisselen naar een werkgever. Ongeveer 19% van de actieve huizenzoekers kijkt momenteel zelfs hoofdzakelijk buiten de provinciegrenzen van de huidige woonplaats.

Hogere huizenprijzen, meer jobhoppers

4 op de 10 van de werkende ondervraagden willen momenteel van werkgever veranderen. In Noord-Holland is dit percentage het hoogst: hier wil zelfs 45% van de ondervraagden van baan wisselen. Opvallend genoeg is dit ook de provincie met - gemiddeld gezien - de hoogste huizenprijzen. Deze trend is ook zichtbaar in andere provincies met relatief hoge huizenprijzen, bijvoorbeeld in Noord-Brabant (43%) en Utrecht (42%).

In Zeeland lijken werkenden het meest tevreden met hun huidige baan. Hier geeft slechts 32% van de werkenden aan van werkgever te willen wisselen.

Wat heb je over voor een hoger salaris?

Verhuizen om in een andere regio een betaalbare woning te kunnen kopen die wél bij de wensen aansluit, heeft een behoorlijke impact op je leven. Een hoger salaris behalen is echter ook een mogelijkheid om je kansen op de huizenmarkt te vergroten. Welke acties we willen ondernemen voor een hoger salaris, verschilt sterk per provincie.

Onderzoeksverantwoording

Om erachter te komen of en hoe de oververhitte huizenprijzen van invloed zijn op de arbeidsmarkt, is gebruikgemaakt van verschillende bronnen. Zo zijn via een enquête bijna 1.500 Nederlanders bevraagd over hun ervaringen met de woningmarkt en hun werk. Om een regionale vergelijking te maken, is ook gevraagd in welke provincie de ondervraagden wonen en werken. 

Daarnaast is data van het CBS gebruikt om het gemiddeld (gestandaardiseerd) inkomen en de gemiddelde verkoopprijs van woningen te bepalen. 

Salarisdata uit vacatures van Nationale Vacaturebank zijn aanvullend in de analyse meegenomen, op basis van 125.000 openstaande vacatures in 2021. Hierbij is uitgegaan van de vacatures waarin een maandsalaris opgenomen was.

Vind je nieuwe baan nog sneller

Op Nationale Vacaturebank vind je banen in heel Nederland. Ook bij jouw in de buurt hebben we meer dan voldoende vacatures. We hebben alvast een kleine selectie voor je gemaakt.