Hybride werken? Deze mogelijkheden zijn er!

Hybride werken in het kort:

• Hybride werken betekent deels thuis en deels op kantoor werken, wat reistijd, kosten, en CO₂-uitstoot vermindert en werkgeluk bevordert.

• Hoewel je meestal geen wettelijk recht hebt om thuis te werken, kun je het schriftelijk verzoeken via de Wet flexibel werken, mits je aan bepaalde voorwaarden voldoet.

• De 'Wet werken waar je wilt' kwam in september 2023 niet door de Eerste Kamer. Deze wet moest werknemers meer vrijheid geven in de keuze om thuis te werken. 

• Werkgevers moeten zorgen voor een ergonomische thuiswerkplek en kunnen een onbelaste thuiswerkvergoeding geven.

• Werken vanuit het buitenland, zoals op een workation, is mogelijk via een verzoek via de Wet flexibel werken. Daar gelden dezelfde regels voor als voor hybride werken.

• Zorg voor goede afspraken voor werkplekken en workations om onduidelijkheid te vermijden en rechten en afspraken helder vast te leggen.

De betekenis van hybride werken is dat je deels thuiswerkt en deels op kantoor. Het scheelt reistijd en -kosten, files en CO₂-uitstoot. Ook zijn flexibiliteit en rust voordelen die bijdragen aan een betere werk-privébalans en een boost in tevredenheid onder werknemers. Het werkgeluk schiet erbij omhoog bij velen. Vanzelfsprekend leent niet elke job zich ervoor om thuis te werken. Ook zorgt thuiswerken bij sommigen voor meer afleiding en eenzaamheid. Daarnaast wordt de grens tussen werk- en privétijd vager en kan werken zonder face-to-face interactie minder prettig werken. 

Mag je eisen om (deels) thuis te werken?

In het kort: nee. Vaak kan het wel, mits dit staat in jouw contract of cao. Er is hierop ook een wet van toepassing: de Wet flexibel werken. Deze wet bestaat sinds 1 januari 2016 en zegt dat je schriftelijk een verzoek tot aanpassing van de werkplek bij je werkgever kunt indienen. In plaats van een verzoek tot aanpassing van de werkplek kan je dit ook doen voor een aanpassing van de werktijden en het aantal uren. De wet behandelt echter verzoeken om de werkplek te veranderen anders dan die voor werktijden of uren. Werkgevers kunnen verzoeken om vanuit een andere locatie te werken makkelijk weigeren.

Om een verzoek tot aanpassing van de werkplek te doen gelden de volgende voorwaarden: 

• Het bedrijf waar je werkt heeft minimaal tien werknemers.

• Op de datum wanneer jij wilt beginnen met hybride werken, ben je minimaal een half jaar in dienst. 

• Je doet de aanvraag 2 maanden voor die startdatum. 

• Heb je eerder een verzoek gedaan? Deze moet één jaar of langer geleden zijn ingediend. 

Om werknemers meer vrijheid te geven in hoe zij de balans tussen het werken op kantoor en thuis willen organiseren, werd het wetsvoorstel ‘Wet werken waar je wilt’ ingediend. Deze kwam in juli 2022 wel door de Tweede Kamer, maar de Eerste Kamer zette in september 2023 een streep door de wet.

Onverwachte situatie

Kom je in een onverwachte situatie terecht? Is bijvoorbeeld je partner of kind ernstig ziek geworden? Je hoeft in dat geval de aanvraag om hybride te werken niet twee maanden van tevoren te doen. Ook hoef je niet al een half jaar in dienst te zijn. 

Verzoek om hybride te werken afgewezen?

Je werkgever kan zonder sterke onderbouwing ‘nee’ zeggen tegen je verzoek om hybride te werken. Wat moet hij verder doen?

• Zijn besluit op papier zetten

• Eerst met jou in gesprek gaan over de afwijzing

• Binnen een maand reageren. Doet hij dat niet, dan mag je lekker vanuit huis aan de slag!

Ben je het niet eens met de afwijzing van je verzoek om hybride te werken? Je kunt dan naar de rechter stappen. 

Thuiswerkovereenkomst

Gaat hij wel akkoord met je verzoek om hybride te werken? Het is slim om dit vast te leggen in een thuiswerkovereenkomst. Bijvoorbeeld welke en hoeveel dagen je thuiswerkt. Dit voorkomt onduidelijkheid en zorgt dat de verwachtingen aan beide kanten duidelijk zijn.

Waar heb je recht op als je hybride werkt? 

Het is belangrijk om een goede werkplek te hebben. Denk aan een rustige ruimte waar je niet afgeleid wordt, een fijn bureau en een goede stoel. Als je regelmatig thuis werkt, is het extra belangrijk dat je werkplek ergonomisch is zodat je geen lichamelijke klachten krijgt door bijvoorbeeld een verkeerde zithouding. Verder heb je een (werk)laptop nodig, een goed werkende internetverbinding en voldoende licht.

De Arbowet verplicht werkgevers om voor een veilige en gezonde (thuis)werkplek te zorgen. Daarom kun je vragen of je bijvoorbeeld een goede bureaustoel, een goed bureau of een extra monitor in bruikleen kunt krijgen. Je werkgever mag jou ook een (onbelaste) vergoeding geven zodat je zelf kunt zorgen voor een ergonomische werkplek.

Thuiswerkvergoeding

Ook is het slim om met je werkgever afspraken te maken over een thuiswerkvergoeding. Je maakt immers dagelijkse kosten die je niet zou hebben als je op je werkplek bent, zoals voor de verwarming en elektriciteit. En voor de koffie niet te vergeten! De thuiswerkvergoeding is meestal een paar euro per dag, onbelast. Werkgevers zijn volgens de wet niet verplicht om dit te betalen. Maar ook hierover kunnen afspraken staan in de cao en/of jouw contract. 

Vanuit het buitenland werken

Wil je graag op workation gaan en werken vanuit een co-working hostel in Spanje? Of vanuit een Airbnb in Kroatië? Door deze opkomende trend is werken vanuit het buitenland niet meer alleen populair onder digital nomads. Helaas kan niet elke werknemer dit zomaar doen. Het eerdergenoemde wetsvoorstel ‘Werken waar je wilt’ moest werknemers ook hierin meer vrijheid geven, maar deze werd dus in 2023 door de Eerste Kamer verworpen. 

In de eerdergenoemde wet die nu van toepassing is en die onaangepast is gebleven, de Wet flexibel werken, heb je in de basis geen recht op hybride werken. En dus ook niet op een workation. Je kan wel op grond van de Wet flexibel werken een verzoek doen om vanuit het buitenland te werken. Daarbij gelden dezelfde eerdergenoemde voorwaarden als bij een verzoek om hybride te werken. Je werkgever mag zo’n verzoek afwijzen zonder onderbouwing ‘met zwaarwegende bedrijfsbelangen’. Veel bedrijven hebben tegenwoordig echter een workation beleid vastgelegd. Check dat dus even! 

Het is belangrijk om goede afspraken over een workation op papier te hebben staan. Denk maar eens aan je bereikbaarheid als je werkt vanuit een yoga retreat in Frans Guyana, waar het 5 uur vroeger is. Volgens de Wet flexibel werken moet je voor een workation wel naar een EU-land gaan. Maar Frans Guyana, de Azoren en Réunion behoren daar ook toe!

Hoewel we ons best doen om ervoor te zorgen dat alle informatie up-to-date en correct is, kunnen we geen garanties bieden over de volledigheid, betrouwbaarheid of nauwkeurigheid ervan.

Geraadpleegde bronnen: 

• Het Juridisch Loket

• LXA

• workationGURU

• Suzanne Meijers Arbeidsrecht Advocaat

• KVK